Themaproject
Circulaire zon-PV-systemen
De grootschalige installatie van zonnepanelen is nodig voor de energietransitie, maar gebruikt veel materiaal. Dit biedt kansen voor een circulaire aanpak.
Waarom is dit een belangrijk thema?
Maar liefst 8.9 miljoen zonnepanelen werden in 2020 geïnstalleerd in Nederland. Dit is goed nieuws voor de energietransitie. Maar zonnepanelen gebruiken ook schaarse materialen. Door de wereldwijde snelle groei van duurzame energie neemt de vraag naar deze materialen snel toe. Geopolitieke risico’s kunnen in de toekomst de levering van deze grondstoffen in gevaar brengen. De schaarste aan grondstoffen kan een risico gaan opleveren voor de energietransitie. Het is daarom zonde om de materialen in zonnepanelen zomaar verloren te laten gaan als de panelen afgedankt worden. Zonnepanelen maar ook (onderdelen van) zonne-installaties kunnen ingezet worden voor hergebruik via refurbishment of upgrades geholpen door nieuwe businessmodellen. Ook aan de recycling is nog veel te verbeteren.
Circulariteitsdoelen
In het Nationaal Programma Circulaire Economie 2023-2030 zijn de volgende effectdoelen opgenomen: een bijdrage aan 2,2 Mton CO2-reductie (scope 1 en 2) en een bijdrage aan het verbeteren van de leveringszekerheid van de maakindustrie. Naast deze algemene bijdragen wordt specifiek gestreefd naar zonnepanelen met een kleine CO2-footprint (>50 procent reductie scope 3) en minder milieu-impact als vermindering van impact van (zeer) zorgwekkende stoffen (lood, PFAS) op de Nederlandse/Europese markt.
Om de effectdoelen te realiseren, wordt op de volgende circulariteitsdoelen ingezet:
- Economische levensduurverlenging en hergebruik van panelen en componenten (huidige generatie en nieuwe generatie panelen)
- Hoogwaardige circulaire verwerking van vrijkomende zon-pv-panelen
- Zonnepanelen vrij van toxische stoffen beschikbaar
Deze circulariteitsdoelen hangen samen met het behalen van de onderstaande prestaties:
1. Faciliterend EU speelveld voor circulaire zon-PV-systemen
2. Inzameling en hoogwaardige verwerking van EoL-PV-panelen, omvormers, bekabeling en onderconstructie is georganiseerd
3. 100 procent traceerbaarheid van materialen in waardeketens in 2030 is gerealiseerd
4. Er zijn ambitieuze inkoopcriteria ingevoerd
5. Creëren experimenteerruimte voor innovatieve partijen met duurzame panelen maar met minder bewezen track record
6. Hoogwaardige grondstoffenterugwinning en, waar zinvol, levensduurverlenging en hergebruik, worden gefaciliteerd en waar nodig genormeerd
7. Dakhuur en grondrechten worden in lijn met economische levensduur PV-park vergund/uitgegeven
8. Organiserend vermogen in PV-sector t.a.v. duurzaamheid en circulariteit is ontwikkeld
Lees verder in het NPCE (paragraaf 3.4.3, pagina 109-113)
Waar werken wij al aan?
Na deelname aan de Circulaire Zonne-energie Helpathon (mei 2021) hebben we de volgende acties opgepakt:
- We ondersteunden de ontwikkeling van de nationale ‘Buyer Group’ voor duurzame zonnepanelen, om gezamenlijk aan de slag te gaan met ontwikkeling van een marktvisie- en strategie en deze vervolgens te implementeren.
- We zijn in gesprek gegaan met partijen die stappen willen zetten in verwijderingsbijdrage, inzameling van oude zonnepanelen en partijen in de markt gaat selecteren voor recycling (liefst zo hoogwaardig mogelijk). Hierbij betrokken we relevante overheidspartijen om te zorgen voor een sluitend registratie systeem.
Interviews
De vonk sloeg over tijdens een CIRCO Track over circulaire zonneparken. Hier vonden LC Energy, Hydro, Mirec, Solarge, TerraTechs en Cirkel Design elkaar in de ambitie om een circulair pv-systeem te ontwikkelen. De technische levensduur van de…
Ga naar interview
“Dat je onderdelen ook in Nederland kunt laten reviseren, zit nog niet echt tussen de oren van fabrikanten, installateurs en particulieren.” HR Premium Parts verkoopt al jaren gereviseerde onderdelen van cv-ketels en ventilatiesystemen. Mede om de…
Ga naar interview
Het rendement is vergelijkbaar met ’traditionele panelen’ van aluminium en glas. Maar de lichtgewicht zonnepanelen van Solarge zijn 100 procent recyclebaar en stoten in het productieproces een kwart minder CO2 uit. Daarnaast zijn ze twee keer zo…
Ga naar interview
Interview overzicht
Documenten
Nationaal Programma Circulaire Economie 2023-2030
Doel en maatregelen van het Nationaal Programma Circulaire Economie 2023-2030
Open document
Kennisdossier: Circulaire Zonnepanelen
Welke circulaire kansen biedt de enorme opkomst van zonnepanelen?
Open document
Kansen en uitdagingen voor circulaire Zon PV met focus op materiaal en technologie
Studie door M2i naar bestaande materiaal- en technologiekennis voor hergebruik en recycling van PV producten, ism UPCM en Provincie Zuid-Holland.
Open document
Document overzicht
Webinar Businesskansen Circular & Solar