Materialen en technologieën voor circulaire zonnepanelen helder in kaart gebracht

Grootschalige energieopwekking met behulp van fotovoltaïsche (PV) zonnepanelen wordt steeds belangrijker en de PV markt groeit exponentieel. De vraag rijst echter ook: wat gebeurt er met al die zonnepanelen aan het einde van hun levensduur? Deze maand verscheen het onderzoeksrapport Kansen en uitdagingen voor circulaire Zon PV – met focus op materiaal en technologie. Het onderzoek, uitgevoerd door Materials Innovations Institute (M2i), brengt de belangrijkste knelpunten in kaart die overwonnen dienen te worden om een circulaire PV waardeketen te bereiken. Het bevat inzichten in de verwachte ontwikkeling van de PV technologiemix tot 2050 en opkomende materialen en technologieën. Samen met de aansprekende en heldere illustraties is het een gedegen en toegankelijk document voor alle ondernemers, onderzoekers en innovators die aan de slag willen met circulaire PV projecten. Het laat ook meteen zien hoeveel kennis er al aanwezig is bij Nederlandse kennisinstellingen. Lees verder onder de afbeelding.

Afbeelding uit rapport Kansen en uitdagingen voor circulaire Zon PV

Samenvatting van het rapport

Rond 2010 werden in Nederland de eerste grootschalige PV installaties neergezet. Met een gemiddelde levensduur van zonnepanelen tussen 20 en 30 jaar zal dat leiden tot een sterk groeiende PV afvalstroom rond 2030. Bovendien zal dat afval alleen maar sterker gaan groeien, gezien de verwachte toename van het landelijke opgestelde PV vermogen van zo’n 10 GW in 2020 tot rond 200 GW in 2050. Waar de focus van de industrie en overheden tot nu toe vooral lag op het omlaag brengen van de kosten van zonne-energie, zal die verlegd moeten worden naar het ontwikkelen van technologische en beleidsmatige oplossingen voor reparatie, hergebruik en recycling van PV producten. Zonnepanelen vallen wettelijk onder elektronisch afval en worden als zodanig ingezameld en verwerkt. Naast de noodzakelijke beleid- en regelgeving moet breed worden ingezet op een aantal technologische innovaties. Technieken voor reparatie en hergebruik van panelen staan nog in de kinderschoenen en dienen versneld te worden doorontwikkeld. Recycling is al een stapje verder, maar ondanks dat rond 90% van de PV massa al wordt teruggewonnen is er grotendeels sprake van laagwaardige herinzet, zoals in bulkbouwmateriaal of als laagwaardig silicium. Na het in kaart brengen van materiaaltechnologische innovaties met bijbehorende kennispartners doen de onderzoekers suggesties voor kansrijk vervolgonderzoek en nieuwe samenwerkingsverbanden.

Meer weten?

Het rapport is opgesteld in opdracht van de provincie Zuid-Holland (PZH) in het kader van de Circulaire Opgave “Circulair Zuid-Holland: Samen versnellen” en het Uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie (UPCM). Vanuit de PZH heeft Eefke Schramade, Transitiemanager Circulaire Maakindustrie, de ontwikkeling van deze studie begeleid en vanuit het UPCM Bart Jeroen Bierens, Trekker Team Realisatie. Beide partijen zijn (samen) bezig met kennisopbouw, vernieuwersnetwerken en agendavorming ten behoeve van (doorbraak)projecten op het gebied van circulaire PV. In sectie 5 van dit rapport is een overzicht te vinden. Wil je betrokken zijn bij agendavorming, bijvoorbeeld via de Helpathon Circulaire Zonne-energie of heb je ideeën voor innovatieve circulaire PV projecten, neem dan contact op met circulair@pzh.nl of bart.bierens@rvo.nl. Meer informatie over de inhoud van het rapport is te verkrijgen bij Harald Kerp van M2i (h.kerp@m2i.nl).

Download het rapport hier