Opening

Fried Kaanen, voorzitter Metaalunie en voorzitter Uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie, opende het symposium met nadruk op de noodzaak om circulaire stappen aan te sporen door opdrachtgevers: “Ik proef de dagelijkse urgentie.”

David Pappie, directeur Topsectoren en Industriebeleid Ministerie van EZK, sprak de aanwezigen via een videoboodschap toe. ” Circulaire economie is wat mij betreft heel inspirerend en we zien heel veel kansen ontstaan en nieuwe samenwerkingen dwars door ketens heen. En dat we gaan we nodig hebben, want we zien twee hele grote uitdagingen: Verduurzamen en Digitaliseren.” De net gelanceerde Kennis- en Innovatie Convenanten bevatten veel actie- en innovatieprogramma’s om de circulaire economie verder te helpen. Pappie sloot af met de opmerking dat het bedrijfsleven al heel veel doet, maar dat er nog meer nodig is.

“De industrie wordt gezien als het probleem, maar biedt juist ook oplossingen, laat dat meer zien als bedrijf!” vervolgde Karsten Klein, directeur FME, in zijn gesprek met dagvoorzitter Mark Beumer. Circulaire maakindustrie kan volgens TNO acht megaton CO2 reduceren, ongeveer 60% van de totale opgave van de industrie. Hier zouden door de overheid meer incentives voor moeten worden opgesteld en ook beloond moeten worden.

Circulaire bedrijven op het podium

Harald Tepper van Philips en Esther Kersten van Vanderlande inspireerden de zaal met hoe zij circulair ondernemen in de praktijk brengen. Betere afstemming op de behoefte van de klant en het zorgen dat producten weer retour komen zijn hierin belangrijke elementen. Positief is dat as-a-service modellen lagere kosten voor de klant opleveren en daarmee aantrekkelijk zijn. Dit betekent niet dat alles meteen goed gaat. Training van marketing & sales mensen over het nieuwe aanbod is een aandachtspunt. Maar ook het opzetten van wereldwijde retourlogistiek is belangrijk.

Circular Industries timmert aan de weg met een nieuwe fabriek waarin een groot aantal bijzondere metalen hoogwaardig kunnen worden teruggewonnen. Op dit ogenblik wordt slechts 1% van kritische mineralen wordt teruggewonnen via afvalstromen. “Wij kunnen 50 miljoen euro per jaar terugwinnen, maar zoeken nog financiering” zegt Niels Wagemaker van Circular Industries.

Schelde Exotech liet zien welke kansen circulair ondernemen biedt. Tweedehands producten kunnen zelfs beter dan nieuw weer opgeleverd worden! Jos Mols van Schelde Exotech: “Nieuwe klanten werven voor refurbishment is nog niet makkelijk vanwege het moeten overtuigen van elke klant en vanwege de vergunningen die onze apparaten nodig hebben, maar de marges zijn heel interessant.”

Tot slot kwamen vertegenwoordigers van drie bedrijven op het podium die actief circulaire businessmodellen op de markt brengen. Volgens Arjan Ester van Aebi-Schmidt is de betere en intensievere band met de klant hét argument om gladheidheidsbestrijding als dienst aan te bieden in plaats van een zoutstrooimachine. Ronald Koedam van Mitsubishi Elevators vertelde dat het aanbieden van hun liften in een pay-per-use model voorkomt dat het bij klanten gaat om de laagste aanschafprijs. Martijn Veerman van Alkondor gaf aan dat hun leasemodel het mogelijk maakt om een energiebesparende gevel te leveren, ook als het gebouw nog maar korte tijd gebruikt zal worden.  Alle drie hebben ervaren dat de financiering van deze modellen mogelijk is maar -zeker in het begin- een stuk lastiger. Uitdaging voor de toekomst is onder meer om leveranciers nauwer te betrekken bij de uitdagingen en kansen die dit model biedt.

Lees onder de foto’s verder over de workshopsessies.

Aan de slag!

Na het plenaire deel konden de aanwezigen deelnemen in een van de drie workshop en in gesprek gaan met de mensen van het Uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie of Circo.

Mini-workshop Circo

CIRCO is een methodiek voor bedrijven en netwerkorganisaties, waarmee je concreet aan de slag gaat met circulair ontwerp van producten, diensten en businessmodellen. In de miniworkshop door Circo-trainer Bas Hillerström werd een korte introductie gegeven op de driedaagse CIRCO Circular Business Design Track. Meer weten? Ga naar de pagina Maaksector van CIRCO.

Grondstoffenscanner

In deze sessie met Gerwin Beukhof van LBP Sight kregen de aanwezigen praktische uitleg over de Grondstoffenscanner. De tool geeft inzicht in reële bedrijfsrisico’s in drie categorieën:  lange- en kortetermijnsleveringszekerheid, imagoschade en onzeker bedrijfsresultaat. Met de Grondstoffenscanner krijg je inzicht in 64 grondstoffen en worden drie soorten handelingsperspectieven geboden:  andere supply, betere supply en minder verbruik. Meer weten? Bekijk de presentatie Hoe afhankelijk ben jij van kritieke grondstoffen?

Kansen voor Circulaire Economie in de Smart Industry (CESI)

Deelnemers aan deze sessie kregen een preview van de uitkomsten van het TNO onderzoek naar de circulaire businesskansen in de Smart Industry door Ton Bastein, senior scientist Circular Economy bij TNO. Enkele highlights: Servitization speelt een steeds grotere rol, de geproduceerde producten zijn zoveel mogelijk geschikt voor re-use/refurbishing/recycling en er wordt aan gewerkt om te produceren met minder afval (meer first-time-right) en met minder materiaal (bijvoorbeeld door 3D printing). De aanwezigen discussieerden over de mogelijkheden om deze kansen verder te benutten in het CESI-vervolgprogramma dat van start gaat in de vier maakprovincies Zuid-Holland, Noord-Barbant, Gelderland en Overijssel. Meer weten? Bekijk de presentatie Smart èn circulair – Verkenning maakindustrie.

Uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie

Heb je een idee voor een circulair innovatieproject of ben je op zoek naar specifieke circulaire kennis? Dan kunnen de mensen van het uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie (UPCM) je verder helpen. Jeannette Levels en Geert Kooistra  beantwoorden graag je vragen en denken met je mee.