Van beleid naar uitvoeringsprogramma

De Nederlandse maakindustrie wil bijdragen aan een circulaire economie en hiermee maatschappelijke doelen bereiken en de concurrentiekracht versterken.

De maakindustrie verwerkt materialen, zoals metalen, tot nieuwe producten. Deze processen zijn veelal schadelijk voor het milieu. Een circulair ontwerp voor hoogwaardig duurzaam hergebruik van materialen is nodig. In 2014 pakten FME en Metaalunie gezamenlijk dit onderwerp in het project Circulaire Metaalketen.

In 2016 schetste het kabinet hoe we de economie kunnen ombuigen in het programma Nederland Circulair in 2050. Dit beleid is uitgewerkt voor 5 prioritaire sectoren in transitie-agenda’s, waar de maakindustrie er een van is.

In de Transitie Agenda Circulaire economie voor de Maakindustrie (2018) zijn doelen geformuleerd en ideeën uitgewerkt met als resultaat het Uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie (2019-2023), afgekort UPCM. De aanpak van het programma is vastgelegd in de Werkwijze UPCM.

FME en Metaalunie hebben op 28 juni 2022 de Adviesroute naar een Circulaire Economie voor de Maakindustrie samen met de adviezen voor de transitieagenda’s Bouw, Consumptiegoederen en Kunststoffen aangeboden aan Staatssecretaris Vivianne Heijnen van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Centraal in het advies is de boodschap om circulaire economie te koppelen aan het klimaatbeleid.

In februari 2023 is het Nationale Programma Circulaire Economie 2023-2030 gelanceerd. Het programma bevat maatregelen om de transitie (overgang) naar een circulaire economie te versnellen. Maakindustrie is hierin een van de prioritaire productketens, met specifieke aandacht voor de productgroepen Capital equipment, Circulaire windparken, Circulaire zon-PV-systemen en Circulaire klimaatinstallaties.

In maart 2024 is de opzet van een nieuw uitvoeringsprogramma gepresenteerd tijdens de bijeenkomst Samen aan de slag voor een circulaire maakindustrie in de Week van de Circulaire Economie.

Lees hieronder verder.

Het Uitvoeringsprogramma definieert een Circulaire Maakindustrie als volgt:

In een Circulaire Maakindustrie worden producten en onderdelen niet weggegooid of laagwaardig gerecycled maar, na controle en bewerking, opnieuw hoogwaardig ingezet. Dit betekent een ingrijpende verandering van de huidige wijze van produceren en verkopen. Ontwerpen gericht op een optimale levensduur. Producten die zich elke keer weer kunnen aanpassen, zodat ze voor de gebruiker relevant blijven. En, als het niet meer anders kan, bruikbare en waardevolle materialen zo zuiver mogelijk terugwinnen.

Strategische doelen voor 2050

• Ecologische voetafdruk verlaagd
• Maakindustrie belangrijke basis voor veerkrachtige economie

Tactische effectdoelen

• Vergroten waardebehoud producten/diensten maakindustrie
• Verlagen milieudruk producten/diensten maakindustrie
• Vergroten voorzieningszekerheid (kritieke) grondstoffen

Meer weten over de doelen, aanpak en de projecten van het programma? Lees de Werkwijze UPCM of bekijk hieronder de presentatie ‘Horizon Circulaire Maakindustrie’ (45 min) die we gaven tijdens de Nationale Conferentie Circulaire Economie (1 februari 2021).