Circulair Product Paspoort als leidraad duurzame keuzes ICT

Marlies Struyvé is als digitaal strateeg een drijvende kracht achter het Circulair Product Paspoort. Om de footprint van de dienst in kaart te brengen, is DICTU in 2019 begonnen met het inventariseren van de herkomst van de eigen hardware. Daarbij is in de hele keten gekeken naar onder meer het gebruik van kritische grondstoffen, de productie, het stroomverbruik en de levensduur.

Als je ziet dat twee % van de totale mondiale CO2 emissies wordt veroorzaakt door de ICT, dan is dat heel veel.

 

En ICT zal eerder meer dan minder ingezet worden. De vraag is: Hoe gaan we ermee om? Hoe maken we het duurzaam?

Hoe zorgen we ervoor dat we het ook op de juiste wijze gaan gebruiken?” De grote winst ligt volgens Marlies in het slimmer gebruiken van onze hardware: “De productiefase zorgt voor ongeveer 75-85% van de CO2 emissies, de gebruiksfase en de verwerking vormen de rest. Stel dat we de gebruiksduur van onze apparaten kunnen verdubbelen, dan halveer je relatief gezien de emissie. Daarnaast gebruik je de kritische grondstoffen ook langer.”

Transparantie als driver van verandering

Inmiddels krijgt het Circulair Product Paspoort onder de noemer ‘Circulaire Transitie door Transparantie’ een groter vervolg binnen het ‘Uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie 2019-2023’. Hiermee geven de Nederlandse overheid en de maakindustrie vorm aan de transitie naar een circulaire economie. Er zijn meer dan zestig organisaties en bedrijven aangehaakt, waaronder TNO, Nederlandse banken, onderdelen van de Rijksoverheid zoals DICTU, I&W en RWS, de Metaalunie, TU Delft en Techniek Nederland.

Door gezamenlijk in kaart te brengen wat de footprint van verschillende ICT-oplossingen is, ontstaat er een instrument dat breed gebruikt kan worden om duurzame keuzes te maken. Marlies legt uit: “We hebben transparantie nodig over de herkomst, de eigenschappen, het gebruik en de beschikbaarheid van materialen.

 Beschikking over betrouwbare en consistente data is een van de voorwaarden voor een circulaire transitie.

Deze transparantie kan geborgd worden door het Circulair Product Paspoort breed beschikbaar te maken.”

Alles wat zijn waarde behoudt, wordt geen afval

DICTU wil groene diensten leveren, en wil daarom zijn producten- en dienstencatalogus zo snel mogelijk duurzaam maken. DICTU levert ICT diensten aan meerdere ministeries en kan op die manier impact maken. Marlies vertelt: “Binnen DICTU zijn we al met een grote groep mensen bezig om op een aantal terreinen te bekijken hoe we duurzamer kunnen zijn. We willen steeds meer ICT mobiele devices die te repareren zijn, modulair zijn en een langere levensduur hebben. Hier heb je ook een gedragsverandering aan de gebruikerskant voor nodig: niet langer altijd ‘het nieuwste van het nieuwste’ willen hebben, maar er een sport van maken om zo lang mogelijk je device te gebruiken.

Kijk naar wat je écht nodig hebt

Verder gaan we inzetten op het vergroenen van hardware, software en datacenters. We merken dat onze leveranciers meebewegen; zo heeft het echt een olievlekwerking.” Marlies benadrukt dat we niet moeten onderschatten wat het volume is van de ICT devices die we thuis hebben. Ze vraagt zichzelf ook vaak af: heb ik dit allemaal echt nodig? Om andere mensen bewust te maken van hun impact, maakt ze het graag zo concreet mogelijk: “Als ik vertel hoeveel elektriciteit we kunnen besparen door slim om te gaan met onze apparaten, zegt dat mensen weinig. Als ik vertel dat alle Tesla’s in Nederland elk jaar ruimschoots rond de aarde kunnen rijden als we onze apparaten niet nodeloos aan laten staan, dan begrijpen mensen het meteen!”

Marlies Struyvé is een van de sprekers op het Jaarsymposium Circulaire Maakindustrie op 10 december 2020. Lees meer over het project Verlenging levensduur ICT hardware.

Dit interview is afkomstig uit de publicatie ‘Uitvoeringsprogramma Circulaire Economie 2020-2023’ (Ministerie van IenW, september 2020).