In Nederland zijn er al zo’n 100 miljoen panelen geïnstalleerd. Dat komt neer op bijna 30 GWp aan zonnestroomsystemen. Tegen 2050 zijn dat er nog 3 tot 6 keer zo veel. De productie van zonnestroomsystemen vereist veel grondstoffen, waaronder ook kritieke materialen. De circulaire verwerking van zonnepanelen aan het einde van de levensduur staat nog in de kinderschoenen.
Dit zal de komende jaren sterk moeten opschalen om over voldoende grondstoffen om de benodigde zonnestroomsystemen te kunnen blijven produceren. Naast schaal zijn er ook veel technische uitdagingen met schadelijke stoffen zoals lood en PFAS in de panelen die recycling op dit moment nog moeilijk maken. De productieketen voor zonnepanelen is sterk afhankelijk van China en maakt Nederland kwetsbaar voor verstoringen zoals natuurrampen of geopolitieke spanningen. Dat brengt risico’s met zich mee voor de energietransitie in Nederland en Europa. Het opbouwen van een eigen Europese maakindustrie voor zonnepanelen kan een belangrijke rol spelen in de strategische autonomie van Europa. Dit is een langdurig en grootschalig proces vol uitdagingen, maar is essentieel om circulaire verwerkingen van zonnepanelen in Nederland te bevorderen.
Wat zijn de doelen van de routekaart?
De bedoeling van de routekaart is om te komen tot een aanpak die circulariteit bij zonnestroomsystemen bevordert. Deze aanpak moet door de overheid en sector gedragen worden en bijdragen aan doelstellingen op het gebied van circulariteit, een weerbare sector en brede welvaart. De routekaart heeft een implementatiehorizon van 5 jaar en beschrijft een visie op circulaire zonnestroomsystemen, doelen, circulaire oplossingen en actielijnen voor de uitvoer van de routekaart. Deze actielijnen beschrijven lopende en nog op te starten acties. De lopende initiatieven en R&D activiteiten vormen het hart van de routekaart. Deze routekaart heeft meerwaarde door een sectorbrede aanpak op te zetten en gecoördineerd aan gezamenlijke doelen te werken.
Productteam Zon-PV
Ester Kruk
Secretaris Productteam PV-zon
Robin Quax
Voorzitter Routekaart Circulaire Zonnestroom Systemen, Programmamanager TKI Urban Energy
Maaike Beenes
Senior Branchespecialist Holland Solar
Mark Zuyderwijk
Adviseur Route Circulair, voorheen Provincie Zuid Holland
Opdrachtgever
In opdracht van het ministerie van Klimaat & Groene Groei in samenwerking met het ministerie van Economische Zaken.
Routekaart Circulaire Zonnestroomsystemen
Een strategisch kader met concrete handvatten om de Nederlandse zonen-energiesector toekomstbestendiger, circulair en economisch sterker te maken.
Open document
