‘De eBay van voor staal’ noemt medeoprichter en algemeen directeur Simon Zühlke zijn bedrijf Vanilla Steel. Wat begon als een adviesopdracht voor een grote staalproducent over de digitalisering van de markt, leidde vier jaar geleden tot de oprichting van Europa’s enige online marktplatform voor ‘excesssteel’: staal dat blijft liggen door overproductie of kleine afwijkingen in de chemische samenstelling. “Wereldwijd wordt vijf tot tien procent van de staalproductie niet gebruikt”, schat Zühlke. “Wij proberen dat gat te dichten.”

   

“Wij zijn als het ware de eBay voor staal”

 

Wat is de circulaire stap die jullie gemaakt hebben?

“Overproductie is in de staalindustrie onvermijdelijk. Een staaloven zet je niet zomaar aan en uit. Wanneer de markt fluctueert, blijf je daardoor al snel met overschotten zitten. Ook de zeer nauwkeurige chemische specificaties leiden tot overschotten: zodra een partij ook maar een fractie afwijkt van de gevraagde samenstelling, wordt deze afgekeurd.  Producenten willen graag van deze overschotten af. Staal dat niet verkocht wordt neemt ruimte in en gaat op een gegeven moment van samenstelling veranderen. Het gaat roesten, dan wordt het onbruikbaar.

 

Dit marktsegment was voor ons relatief eenvoudig te betreden: overschotten zijn niet de core business van de staalindustrie, maar zowel de koper als voor de verkoper zijn er economisch bij gebaat als deze partijen staal van eigenaar wisselen. De producent krijgt alsnog opbrengst en de koper een lagere prijs. Wij zetten de specificaties van de overschotten in onze database en kunnen kopers en verkopers zo eenvoudig aan elkaar koppelen. Normaal gesproken werden overschotten uiteindelijk vernietigd. Dat helpen wij hiermee voorkomen.”

 

“Zowel koper als verkoper zijn gebaat bij deze handel”

 

Wat is de grootste winst?

“Het is lastig om een exact getal te hangen aan de uitstoot en grondstoffen die door onze bemiddeling bespaard worden. Maar wanneer je bedenkt dat bij de productie van een ton staal gemiddeld 1,3 ton CO₂ wordt uitgestoten, en dat wij maandelijks 100.00 ton staal op ons platform aanbieden, dan geeft dat een indruk van de impact.

 

Doordat ieder soort staal een andere samenstelling heeft, is de besparing op grondstoffen nog lastiger te kwantificeren. Veel staal wordt deels geproduceerd met hergebruikt materiaal. Dat scheelt al. Maar de klimaatimpact is natuurlijk vele malen lager wanneer het gewoon gebruikt wordt, in plaats van dat het eerst door de shredder wordt gehaald en daarna opnieuw tot staal wordt gesmolten.”

 

“De productie van een ton staal stoot gemiddeld 1,3 ton CO₂ uit”

 

Wat is de grootse uitdaging?

“Het vergt veel creativiteit om de goede kopers te vinden, doordat de specificaties zo nauw luisteren. Wat daarbij niet meehelpt, is dat de metaalsector een heel traditionele markt is. Online koop of verkoop vinden veel spelers toch nog lastig. We merken dat het tijd kost om een netwerk op te bouwen waarin kopers en verkopers elkaar over en weer weten te vinden op basis van vertrouwen. Gelukkig is er op een online platform een hoge mate van controle: zodra iemand niet volgens de afspraken handelt, wordt deze speler uitgesloten van verdere deelname.”

 

“Het kost tijd om een vertrouwensnetwerk op te bouwen”

 

Welke circulaire stappen staan op de planning?

“Er is een trend gaande richting groen staal, geproduceerd met waterstof. Tegelijkertijd maakt de sector zich nogal eens schuldig aan greenwashing. Het probleem is dat er nog geen universele standaarden zijn gepubliceerd voor groene staal. Iedere producent hanteert zijn eigen maatstaven.

Wij zien het als onze verantwoordelijkheid om een belangrijke bijdrage te leveren aan transparantie op dit vlak. We proberen op ons platform een standaard toe te passen door verkopers inzicht te laten geven in de mate waarin hun product duurzaam is geproduceerd. Met 3000 online kopers en verkopers kunnen wij op die manier een flinke bijdrage leveren aan normstelling op dit gebied.

De sector heeft de ambitie om in 2030 klimaatneutraal te produceren. Wij krijgen vaak de vraag wanneer die industriële standaarden er zullen zijn. Mijn antwoord: ‘Wanneer de markt er klaar voor is. De staalindustrie is afhankelijk van overheidssteun om de productie te verduurzamen. De marges zijn laag, de kosten van de transitie zijn door de industrie zelf niet te dragen. Groen staal wordt nog te weinig verkocht vanwege de hoge prijs. Het is een klassiek voorbeeld van de kip of het ei.”

 

“Op ons platform kunnen wij een bijdrage leveren aan normstelling voor groen staal”

 

Meer weten? Bekijk de website van Vanilla Steel.

 

Op de foto hieronder: het team van Vanilla Steel.

 

 

 

 

Dit artikel is gepubliceerd in november 2023