NIEUW: Routekaart Circulaire Klimaatinstallaties

Zo’n 40% procent van de milieu-impact van een gebouw komt voor rekening van installaties (bron: EIB), waarvan klimaatinstallaties naast elektrotechnische installaties een aanzienlijk onderdeel uitmaken. Die impact neemt toe omdat er steeds meer installaties in gebouwen toegepast worden. Denk aan zonnepanelen, warmtepompen en airco’s. Voor die apparaten is veel metaal nodig en deze zijn vaak ook van het kritieke soort, wat de milieu-impact verder vergroot. Op 20 maart 2025, tijdens de Nationale Conferentie Circulaire Economie, is de voorlopige Routekaart Circulaire Klimaatinstallaties gepubliceerd om een duidelijke koers richting 2030 te bepalen en om de sector te helpen om de milieu-impact van installaties te verminderen en de afhankelijkheid van kritieke en strategische grondstoffen te verkleinen. 

Ambitieuze doelen voor 2030

Voor 2030 zijn in het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) specifieke doelen opgenomen voor klimaatinstallaties. In 2030 moet de milieukostenindicator (MKI) met 25% zijn gereduceerd ten opzichte van 2016, de levensduur van installaties met 50% zijn verlengd, en moeten 100% van de componenten en toestellen hoogwaardig worden hergebruikt of gerecycled. De routekaart richt zich daarnaast ook op het versterken van de leveringszekerheid en het verminderen van de afhankelijkheid van kritieke grondstoffen, zoals lithium, koper en palladium, die essentieel zijn voor de installatiebranche.

Narrowing, slowing en closing the loop

Om deze doelen te bereiken kozen de sectoren verschillende handelingsperspectieven. Hierbij volgt de routekaart 3 circulaire strategieën:

• Narrowing the loop (25% reductie MKI): Het verminderen van materiaalgebruik en bijbehorende milieueffecten door het optimaliseren van de product- en systeemontwerpen.
• Slowing the loop (50% levensduur verlenging): Het verlengen van de levensduur van installaties door beter onderhoud, hergebruik van componenten en reparatie, zodat producten en componenten langer meegaan.
• Closing the loop (100% hoogwaardig recycling): Het sluiten van materiaalkringlopen door hoogwaardige recycling en hergebruik van materialen, waardoor waardevolle grondstoffen niet verloren gaan en de afhankelijkheid van nieuwe materialen afneemt.

Oproep aan de sector

De transitie naar circulaire klimaatinstallaties vraagt om gezamenlijke inspanning van de gehele keten. Fabrikanten, installateurs, opdrachtgevers en beleidsmakers worden opgeroepen verantwoordelijkheid te nemen om circulaire principes toe te passen in ontwerp, productie, onderhoud en hergebruik. Dit vraagt om innovatie, samenwerking en concrete actie om materialen efficiënter te gebruiken, installaties slimmer te ontwerpen en hoogwaardige recycling en hergebruik te bevorderen. Door nú in beweging te komen, kan de sector bijdragen aan een toekomstbestendige, circulaire maakindustrie en gebouwde omgeving.

Een gezamenlijke aanpak binnen de Circulaire Maakindustrie en Bouweconomie

De routekaart is een gezamenlijke inspanning van de Circulaire Maakindustrie (CM) en Circulair Bouweconomie en opgesteld vanuit de productgroep van Circulaire Klimaatinstallaties. Deze bestaat uit:

• Ruben Zonnevijlle, programmamanager DGBC;
• Atze Boerstra, managing director bba binnenmilieu en hoogleraar Building Services Innovation TU Delft;
• Martijn Kerssen, senior business development manager Circulaire Economie bij Oost NL.

De productgroep wordt ondersteund door Thomas Wellink, senior adviseur Duurzaam & Innovatief Bouwen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Download hier de voorlopige versie die op 20 maart 2025 gelanceerd werd!

Meer weten over hoe de routekaart tot stand kwam? Lees hier het interview erover terug!