Kritieke materialen in de maakindustrie: twee belangrijke maatregelen

In mei treedt nieuwe Europese wetgeving op het terrein van kritieke grondstoffen in werking: de Critical Raw Materials Act (CRMA). Bedrijven die in hun productie gebruik maken van kritieke grondstoffen of focussen op de winning, raffinage of recycling van strategische grondstoffen krijgen hiermee te maken. Heeft jouw bedrijf bijvoorbeeld silicium nodig om batterij-anodes te maken, of maakt jouw bedrijf zonnepanelen waar silicium voor nodig is, windturbines of MRI-scanners waar neodymium in verwerkt is, of batterijen waar lithium, nikkel en kobalt in zit? We lichten twee voor jou relevante maatregelen uit: ‘strategische projecten’ en het ‘gezamenlijke inkoop mechanisme’.

Critical Raw Materials Act (CRMA)

Deze nieuwe Europese wetgeving voor kritieke grondstoffen is relevant voor Nederlandse bedrijven omdat het allerlei maatregelen met zich meebrengt die de voorzieningszekerheid moet verbeteren van kritieke en strategische grondstoffen die nodig zijn voor de energie, en digitaliseringtransitie en lucht- en ruimtevaart, en defensie sectoren. Twee van die maatregelen zijn:

• Projecten kunnen door (consortia van) bedrijven het EU-predikaat ‘strategisch project’ krijgen;
• Bedrijven kunnen via een gezamenlijk inkoop mechanisme strategische grondstoffen inkopen. Dit mechanisme is gebaseerd op het gezamenlijk inkoop mechanisme dat bestaat voor gas.

Strategische projecten

Een project actief in de winning, raffinage of recycling van een van de 17 strategische grondstoffen kan het EU-predikaat ‘strategisch project’ krijgen. Deze 17 strategische grondstoffen zijn een subset van de 34 kritieke grondstoffen. Bekijk via deze link een overzicht van de strategische en kritieke grondstoffen. De Europese Commissie bepaalt op basis van vastgestelde criteria opgenomen in de CRMA of een project wel of niet strategisch wordt.

Het is interessant om het predikaat ‘strategisch project’ te krijgen om twee redenen:

• Vergunningverlening: als strategisch project maak je aanspraak op een ‘centraal contactpunt’ dat helpt met vergunningverlening.
• Financiering: als strategisch project wordt via de nog op te richten Europese Critical Raw Materials Board gekeken naar het rondkrijgen van financiering.

Meer weten over strategische projecten en de aanmeldprocedure?
Neem deel aan de briefing voor potentiële kandidaten door de Europese Commissie!

Tijdslijn en proces t/m eind 2024

• 30 april: briefing door Europese Commissie voor potentiële kandidaten over o.a. de aanmeldingsprocedure
• 23 mei: ‘First call’ voor aanmelding strategische projecten
• 29 mei: webinar over strategische projecten voor potentiële kandidaten door EZK i.s.m. VNO-NCW
• 15 augustus: deadline eerste aanmeldingsronde
• 15 augustus – 15 september: beoordeling van de EC op volledigheid van de aanmeldingen
• 15 september – 30 oktober: technische beoordeling van de aanmeldingen door de EC
• Ergens tussen 20 oktober – 15 november : CRM Board vergadering om geselecteerde strategische projecten te bespreken
• 15 december: EC beslissing op de eerste lijst van strategische projecten

Gezamenlijk inkoop mechanisme voor strategische grondstoffen

Via een gezamenlijk inkoop mechanisme wil de Europese Commissie het bedrijfsleven helpen hun leveringszekerheid van strategische grondstoffen te vergroten. Het inkoopmechanisme is gebaseerd op het gezamenlijk inkoop mechanisme voor gas (Aggregate-EU).

Consultatie bedrijven en andere belanghebbende: Doe mee aan de enquête

Vooruitlopend op de CRMA nodigt de Europese Commissie alle ondernemingen en andere belanghebbenden uit die geïnteresseerd zijn om deel te nemen aan het mechanisme voor vraagbundeling en matchmaking voor strategische grondstoffen om een enquête in te vullen. Deelnemen kan tot en met dinsdag 7 mei 2024.

De ingevulde enquêtes zullen bijdragen aan de beoordeling van de verwachte impact van het systeem op de markt voor elke strategische grondstof, zoals voorzien in de CRMA. Individuele reacties van deelnemers aan dit onderzoek worden niet gepubliceerd vanwege hun potentieel bedrijfsgevoelige karakter.

CRMA mijlpalen

• 7 december 2023: ondertekend door het Europees parlement en de EU-commissie
• Eind-april 2024: gepubliceerd in het publicatieblad van de EU
• Eind-mei 2024: in werking treding van de CRMA+ openstelling eerste call strategische projecten voor bedrijven
• 22 en 23 mei 2024: eerste CRM Board meeting
• 29 mei 2024 CRMA webinar over strategische projecten door EZK i.s.m. VNO-NCW (uitnodiging volgt)