Lever een oplossing in plaats van een product

In een circulaire economie gaan producten langer mee en behouden ze zoveel mogelijk waarde. Om dit te bereiken zijn aanvullende diensten nodig zoals reparatie, upgrading en terugname van afgedankte producten. Dan kan een verschuiving van ‘eigendom’ naar ‘gebruik’ aantrekkelijk zijn. Een model waarin de gebruiker het product niet meer koopt maar betaalt voor de oplossing. Het businessmodel verandert en daarmee ook het verdienmodel.

Circulaire verdienmodellen

Een goed gekozen verdienmodel helpt om een circulair businessmodel commercieel succesvol te maken én om de circulaire impact te vergroten. Verdienmodellen zoals verhuur of lease zijn op zich niet nieuw. Het is vooral de wijze waarop ze uitgewerkt worden die bepaalt hoe circulair ze zijn.

Hieronder staan vier circulaire verdienmodellen:

• Pay-per-Use, de gebruiker betaalt een variabele vergoeding aan de producent voor gebruik van het product.
• Verhuur, de gebruiker betaalt een vaste vergoeding aan de producent voor beschikbaarheid van het product.
• Koop-Terugkoop, de producent verkoopt het product aan de gebruiker en geeft de garantie aan de gebruiker om dit product terug te verkopen.
• Lease, de leasemaatschappij financiert in het geval dat de producent of gebruiker niet kunnen óf willen financieren.

Ook combinaties van verdienmodellen (‘hybride modellen’) zijn mogelijk.

Naar een succesvol circulair businessmodel

Het ontwikkelen van circulaire business- en verdienmodellen is niet altijd eenvoudig. Inmiddels hebben bedrijven er wel ervaring mee opgedaan en zijn er praktische tips en handleidingen. Het is allereerst belangrijk om een analyse te maken van de huidige waardeketen en een propositie te ontwikkelen die een meerwaarde levert voor zowel de klant als de onderneming. Voor een nieuw businessmodel moet soms het bestaande product worden aangepast of opnieuw worden ontwikkeld. De financiering is een ander aandachtspunt; als een gebruiker het product niet meer koopt dan zal een andere partij het product moeten voorfinancieren.

Meer weten

• Behoud van waarde in de keten: het Value Hill model (Engelstalig)
• Circulaire Verdienmodellen, praktische handvatten voor ondernemers (Copper8, KPMG, Kennedy van der Laan)
• Circulaire businessmodellen en financiering: Kenniskaart Circulaire Economie (Het Groene Brein)
• Ontwikkelen van circulaire businessmodellen: Circulaire businesskansen benutten (Circo).