Leopold: “Het Take Back systeem is ons aanbod om lichtmasten een tweede leven te geven. Wanneer we masten komen brengen, dan halen we ook meteen oude exemplaren op. Deze brengen we naar Drunen om er nieuwe masten van te maken, via recycling van het materiaal of hergebruik. In Drunen halen we ze uit elkaar en sorteren de materiaalstromen. Dit kunnen naast de aluminium paal ook het armatuur en bekabeling zijn. Daarna zijn er twee opties.

Recycle

We zorgen dat dit allemaal teruggebracht wordt in de technische kringloop. Het aluminium smelten we in onze eigen gieterij. Het omsmelten, het extruderen van de billets in buizen en de productie van nieuwe lichtmasten vindt allemaal plaats op de Hydro locatie in Drunen. De restmaterialen die Hydro niet kan verwerken, worden terug in de keten gebracht door een afvalverwerkingspecialist.

Re-use

Hergebruiken is nog interessanter dan recycling. We hebben een pilot gedaan waarbij we masten van 40 jaar hergebruikten. Die maakten we schoon en onderzochten het materiaal op degradatie. Van de tien meter lange masten konden we zes meter hergebruiken. Het stuk dat in de grond zat en het stuk waarachter de elektronica zat voldeden helaas niet meer. Maar het buislichaam was in topstaat. Daarna hebben we dat deel helemaal opnieuw opgebouwd en zo maakten we een compleet nieuw product uit een buis die al 40 jaar buiten heeft gestaan.

Klantwaarde verhogen

Leopold: “Wat een voordeel is voor onze klanten is dat ze aantoonbaar bijdragen aan een circulaire economie. En voor ons is het belangrijk dat we ons op deze manier onderscheiden. Als je praat over aluminium masten dan is dat geen buitengewoon sexy product. Wil je voorkeursleverancier worden, dan moet je jezelf onderscheiden van je concurrenten.”

Kosten verlagen

“De grote winst voor ons is dat je materiaal terugkomt. Dan heb je dus geen nieuw metaal nodig. Je sluit een kringloop en dat is goed. We moeten er samen naartoe werken dat we met minder nieuw materiaal in onze materiaalbehoeften kunnen voorzien.

Wat alleen nog niet zo goed werkt is het economisch model erachter. Terughalen, schoonmaken en alles wat erbij komt kijken is net zo duur als een nieuwe mast. Technisch kan het wel. De business case wordt echt interessant als we de re-use projecten goed van de grond krijgen, het totaal hergebruiken van masten zonder omsmelten. Wat zou het mooi zijn als in 2030 tien procent van onze masten helemaal gemaakt zou zijn uit buizen die rechtstreeks terugkomen uit het veld. Ik denk dat dat wel een keer op een serieuze manier naar ons toe gaat komen.”

Leopold: “We doen dit nu voor 20 gemeenten. Dat vinden we eigenlijk weinig als je ziet welk verschil je hier mee kunt maken en hoe belangrijk gemeenten circulair inkopen vinden. Gemeenten moeten het gewoon doen en voorschrijven in aanbestedingsteksten dat materialen terug moeten naar de fabrikant. Er zijn wel uitzonderingen, de Gemeente Tilburg bijvoorbeeld doet dit al jaren.

We merken tegelijkertijd wel dat de waarde van Take Back begint te landen, in ieder geval bij aannemers. Als aannemers aan een aanbesteding meedoen, dan kunnen ze de te verwachten waarde van de teruggehaalde masten verrekenen in de aanbestedingsprijs, omdat ze die weer kunnen inleveren bij ons. Op die manier kan de duurzaamheidsgedachte ook een financiële stroom zijn. Het is een mooie constatering dat dat hand in hand kan gaan. Zo ver waren we een paar jaar geleden nog niet.”

“Ik wil toch beginnen met een advies aan gemeenten en ander ‘voorschrijvende instanties’ om duurzaamheid te ‘pushen’: schrijf in aanbestedingsteksten dat materialen terug moeten naar de fabrikant.”

“Daarnaast wil ik ondernemers op het hart drukken om bij zichzelf te beginnen. Start gewoon, en ga in gesprek met zowel klant als partijen met wie je samenwerkt om ze bewust te maken van de mogelijkheden. Zet een proefproject op, met een open calculatie en een open vizier. Samenwerken is de sleutel. Het is een kwestie van lange adem, maar het rendeert wel.

Video over het Hydro Take Back programma: https://www.youtube.com/watch?v=rWhjgFoYirQ